Safra Kesesi Taşı Nedenleri Belirtileri ve Tedavisi
Karaciğerin bir uzantısı olan safra kesesi, karaciğerde üretilen safrayı depolar ve yağların sindirimine yardımcı olur. Fakat yanlış beslenme ve genetik yatkınlıklar nedeniyle safra kesesinde taşlar oluşabilir. Toplumda neredeyse 10 kişiden birinde safra kesesi taşı bulunduğu düşünülmektedir. Safra kesesi taşı çoğu zaman belirti vermemekte; fakat zaman zaman karnın sağ tarafında ağrı ve hazımsızlık gibi sorunlara yol açabilmektedir.
Safra Kesesi Taşının Oluşma Nedenleri
Safra sıvısındaki kimyasal değişklikler, kesede kum ve taş oluşmasına neden olur. Safra taşlarının çoğu kolestrol çökmesinden kaynaklanır; fakat bazı kan hastalıklarda bilirubin taşları da görülebilmektedir.
Kimlerde Daha Sık Görülür?
Safra kesesi taşı; beyaz tenli, 40 yaş üstü, kilolu, çocuk doğurmuş ya da doğurganlık çağında olan, ailesinde safra kesesi taşı öyküsü bulunan kadınlarda daha sık görülmektedir.
Safra Kesesi Taşı Belirtileri
- Yemeklerden sonra karnın sağ üst tarafında ağrı: Bu ağrı genelde 1-2 saat sürer. Ağrı şiddetliyse karnın orta kısmına, sırtta kürek kemiklerinin arasına ya da omuzlara da vurabilir. Bu nedenle zaman zaman kalp kriziyle karıştırılır.
- Açık renk dışkı: Safra dışkıya kahverengi rengini verdiği için, safra sorunlarında dışkı camcı macunu ya da sarı renkte olabilir.
- Sindirim problemleri: Safra taşları; şişkinlik, mide bulantısı, mide yanması, reflü gibi sindirim problemlerine yol açar. Bu nedenle mide hastalıklarıyla karıştırılabilir. Pek çok kişi, asıl sorun safra taşı olmasına rağmen mide ilaçları kullanmaktadır.
Safra Kesesi Taşı Olanlara Hangi Yiyecekler Dokunur?
- Çok yağlı yemekler
- Kızartmalar
- Yumurta sarısı
- Hamur işleri (poğaça vb.)
- Şekerli gıdalar ve çikolata
- Gazlı içecekler (maden suyu dahil)
- Tahin
- Alkol
Tedavisi
Safra taşı sorununun tıbbi tedavisi ameliyattır. Çünkü safra taşları ilaç ile çözdürülse bile daha sonra yeniden oluşabilirler. Ayrıca taşların ana safra yoluna düşüp safra kanalını tıkama riski de vardır. Safra yolu tıkanıklığı ölümcül olabileceği için aşağıdaki belirtiler görülürse mutlaka hastanelerin acil servisine başvurulmalıdır.
- Geçmeyen şiddetli ağrı
- Ateş
- Bulantı ve kusma
- Sarılık
- Terleme
- Üşüme ve titreme
Safra kesesi taşı olan biri nasıl beslenmelidir?
- Kızartmalar, şekerli gıdalar ve rafine karbonhidratlar tüketmemelidir.
- Alkol ve kahveyi sınırlandırmalıdır.
- Çok yağlı yemeklerden kaçınmalıdır.
- Uzun süre aç kalmamaya dikkat etmelidir.
Bitkisel Çözüm
Bol bol sebze meyve tüketmek safra taşlarını çözebilmekte ve yeni safra taşı oluşumunu önleyebilmektedir. Bu nedenle vejetaryenlerda safra taşına daha az rastlanmaktadır. Ayrıca yapılan bir çalışma, kahve içmenin safra kesesini kasarak yeniden safra taşı oluşumunu azalttığını göstermiştir. Buna ek olarak karahindiba, kırkkilit otu, devedikeni tohumu gibi bitkilerle yapılan bitki çaylarının safra kesesi taşlarına iyi geldiği düşünülmektedir.
Bitkisel çözümleri özellikle hamilelerde, çocuklarda, yaşlılarda ve ağır hastalığı olanlarda doktora danışmadan kullanmayınız. Bitkilerin ilaçlarla etkileşime girebildiğini, uzun süreli ya da yüksek dozlu kullanımlarda organlara zarar verebileceğini unutmayınız. Yan etkiyle karşılaşırsanız bitkisel uygulamaları bırakınız.
Şuna da bir göz atın: