Espri Anlayışınız Sizinle İlgili Ne Söylüyor?
Psikologlara göre, espri anlayışınız kişiliğiniz ve ruhsal durumunuz hakkında çok şey anlatıyor. 2003 yılında Londra’da yapılan bir araştırma, 4 farklı espri tarzı ve bu espri tarzlarının ruh sağlığı ile ilişkisini inceledi ve ilginç sonuçlar ortaya koydu.
Sık kullanılan 4 Espri Tarzı
Şimdi aşağıdaki espri tarzlarından hangisini daha sık kullandığınızı belirlemeye çalışın. Tabii ki herkes bütün espri tarzlarını belli dozlarda kullanıyor ama bazen içlerinden birini daha sık tercih ediyoruz.
Kendini öven espriler: Espri yaparken sürekli kendinizi övüyor ve ne kadar harika bir insan olduğunuzdan bahsediyorsanız bu espri anlayışını tercih ediyorsunuz demektir. Kendini öven espri tarzını tercih edenler, aşırı şanslı olduklarını ve her zaman birinci olduklarını ima eden espriler de yapabilirler.
Kendini yeren espriler: Eğer esprilerinizde ne kadar beceriksiz ve şanssız olduğunuzu karikatürize ediyorsanız, hiçbir işinizin yolunda gitmediğini anlatıyor ve sürekli sakarlıklarınızdan bahsediyorsanız; kendini yeren tarzda espriler yapıyorsunuz demektir.
Arkadaşça espriler: Eğer yaptığınız espriler genellikle diğer insanlarla buzları kırmaya, ortamı ısıtmaya yönelikse; çevrenizdeki insanların iyi özelliklerini ve aranızdaki yakınlıkları abartmaya yönelik espriler yapıyorsanız, arkadaşça esprileri tercih ediyorsunuz demektir.
Saldırgan espriler: Esprilerinizde sıklıkla cinsiyet ve ırk üzerindeki olumsuz genellemelere atıfta bulunuyorsanız, bu espri tarzını kullanıyorsunuz demektir. Sarışınlığın aptallıkla bağdaştırıldığı şakalar ve lazların aklının daha farklı çalıştığını (olumsuz anlamda) ima eden fıkralar, saldırgan espriler arasında sayılabilir.
Araştırma Sonuçları Espri Anlayışınız Hakkında Ne Diyor?
Araştırmalar, kendini öven ve arkadaşça espri tarzlarını daha sık kullananların; kendini yeren ve saldırgan espri tarzını sık kullananlara oranla, psikolojik iyi oluş açısından daha iyi durumda olduklarını gösteriyor. 2010’da The Journal of Psychology‘de yayınlanan bir araştırma, arkadaşça esprilerin olumlu benlik algısı, yüksek sosyal öz saygı ve düşük depresyon ile ilişki olduğu ortaya koydu. Diğer yandan, kendini yeren espriler olumsuz benlik algısı, düşük sosyal öz saygı ve daha yüksek depresyon düzeyiyle ilişkili çıktı. Aynı yıl Europe’s Journal of Psikoloji’de yayınlanan bir başka araştırma, espri anlayışı ve empati arasındaki ilişkiyi inceledi. Arkadaşça esprileri daha sık tercih edenler, kendini öven esprileri tercih edenlere oranla daha empatik ve başkalarının bakış açısını anlamaya daha yatkın çıktı. Saldırgan espriler ise bu konuda en kötüsü.
Geçenlerde Çin’de yapılan bir başka araştırma espri tarzı ve neşelilik arasındaki ilişkiyi inceledi. Daha neşeli yetişkinlerin çoğunlukla kendini öven ve arkadaşça esprileri tercih ettiği görüldü ve bu iki espri tarzının öznel mutlulukta belirleyici olduğu ortaya koyuldu. Ayrıca yapılan espri anlayışı anketinde stand-upçılar, sıradan üniversite öğrencilerine göre her espri tarzından daha yüksek puan aldı. Fakat kendini yeren esprileri daha sık kullanan stand-upçılar, daha düşük kariyer başarısına ve daha düşük iq’ya sahipler (bunda gülünecek bir şey yok!).
Özetlersek, araştırmalara göre espriyi kendi için ve başkaları için olumlu yönde kullananlar daha mutlu ve empatik bulundu. Tabii bu sizin hiçbir zaman olumsuz espri tarzı kullanmayacağınız; kendini yeren espriler yapıyorsanız mutsuz olmaya mahkum olduğunuz ya da saldırgan espriler yapıyorsanız hayatınınız geri kalanında empati yoksunu olacağınız eğer anlamına gelmiyor. Yine de bu bilgiler kulağınızın bir köşesinde bulunsun!
Kaynak: http://blog.allpsych.com/
Şunlara da bir göz atın:
Sosyal Medyadaki Trollerle Baş Etme Rehberi